Bugünkü Hürriyet'te çıkan yazımı burada da paylaşıyorum.
*
*
Her seçim sonrası aynı lafı her yerde dinleriz: 'Seçmen şu mesajı verdi...'
Bu pazar yapılan seçimde oyları geçerli kabul edilen 46
milyon 131 bin 695 seçmenin toplamı tek bir kişi olmadığı gibi, o seçmenlerin
hep bir ağızdan aynı cümleyi söylediğini varsaymak da saçma olur.
Kaldı ki, sahiden onca seçmen bir araya gelip tek bir
cümleyi söylese bile, bu cümlenin muhatapları birden fazla siyasi parti olduğu
için, onlar duyacakları cümleyi kendi istedikleri gibi duyarlar zaten.
Dolayısıyla genel bir cümleye indirgenecek bir 'seçmen mesajı' olamaz; olsa olsa
seçimin sonucunun emrettiği bir siyasal aritmetik olur.
O aritmetiği 7 Haziran günü belirleyen en önemli faktör ise
3 milyonu aşkın seçmenin yaptığı tercih oldu. Anlatmaya çalışayım:
Eğer Halkların Demokratik Partisi yüzde 10'luk seçim
barajının altında kalsaydı bugün Adalet ve Kalkınma Partisi'nin iktidarını
kaybetmesinden değil Anayasayı değiştirip değiştirmeyeceğinden söz ediyor
olurduk.
Ak Parti bugün bırakın tek başına anayasa değiştirebilmeyi
hükümet bile kuramıyorsa, bunun başlıca sebebi 2011 genel seçimine kıyasla
fazladan 3 milyon 230 bin 927 kişinin HDP'ye oy vermiş olması. Bu rakamı da
küçümsemeyin; geçerli oyların yüzde 7'sine tekabül ediyor HDP'nin bu yeni
oyları.
O oylar oradan mı eksildi buradan mı çoğaldı, milyon tane
analiz okuyorsunuz dinliyorsunuz, rakamlarla cambazlıklar yapılıyor.
Bakmanız gereken şu: 2011'de 42 milyon 941 bin 763 olan
geçerli oy sayısı bugün 46 milyon 131 bin 695. Artış yüzde 7.43.
2011'den bugüne oyunu yüzde 7.43'den az arttırmış olan
partiler kayıptadır; yani hiç değilse geçerli oy sayısındaki artış kadar oy
artışı sağlayamayan parti aslında küçülmüştür.
Böyle baktığımızda, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 2011'e
göre bırakın yüzde 7.43 oranında oy arttırmayı, 2 milyon 549 bin 612 oy
kaybettiğini görüyoruz. 2011'de 100 olan AKP oyları bugün 88.08'de. E bundan
bir de 7.43'ü eksiltin; Ak Parti'nin 5
oyundan 1'ini kaybettiğini görürsünüz. Bu partideki küçülme çok çarpıcı.
Bu kadar çarpıcı biçimde olmasa da 2011'den beri küçülen bir
başka parti de Cumhuriyet Halk Partisi. Her ne kadar bu parti 2011'e göre 356
bin 466 fazla oy aldıysa da, geçerli oy sayısındaki artış kadar yeni seçmen
kazanamadığı için ekside. CHP'nin 2011 oyunu
100 kabul etsek bugün parti 103.2 kadar oy alıyor. Yani eksi yüzde 4 kadar
kayıpta.
Gelelim Milliyetçi Hareket Partisi'ne... Bu parti, Türk
siyasi haritasının yıldızı yükselen hareketi. 2011'e göre oylarında 1 milyon
930 bin 391 artış var. Yani 100 olan
oylarını 134.56'ya yükselttiler. Ancak MHP ile ilgili olarak kafaları
karıştıran nokta, bu partinin 14 ay önce yapılan yerel seçime göre oy kaybetmiş
olması. 30 Mart yerel seçiminde MHP, 2011'deki 100 olan oyunu 141.56'ya
çıkartmıştı, bugün bu artan oyların birazını kaybetti ama hala önemli oranda
artıda.
Ve son olarak sıra bu seçimin esas galibinde; HDP'de. Başta
da yazdım; bu parti 2011'e göre oylarını 3 milyondan fazla arttırdı. Bunu bir
endekse bağladığınızda, yani 2011'i 100
kabul ettiğinizde artışın ne denli çarpıcı olduğunu görüyorsunuz: 214.57 bugün
HDP'nin endeks rakamı.
Daha seçim akşamından itibaren her önüne gelen bu fazladan 3
milyon seçmenin HDP'yi hangi sebeple tercih ettiğine dair kendince
spekülasyonlar yapmaya başladı; daha da yapılacak.
Önemli olan, daha düne kadar, yani 30 Mart 2014'e kadar bu
partiye oy vermeyen, verebileceğine dair bir işaret de göndermeyen 3 milyon
kişinin bugün HDP'yi tercih etmiş olmasının doğurduğu sonuç.
O sonucu da biliyorsunuz, tekrar etmeme gerek yok.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder